Ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng bao gồm các loại xà phòng, hoá chất giặt tẩy, dung dịch làm sạch, tẩy uế và khử trùng. Bản chất của chúng là những hợp chất có tính acid hoặc kiềm gây ăn mòn. Hoàn cảnh thường gặp chủ yếu là tự tử hoặc uống nhầm. Lửa tuổi phổ biến nhất là trẻ nhỏ 1 – 5 tuổi và người già. Mức độ ngộ độc tuỳ thuộc vào số lượng, thời gian tiếp xúc và loại hoá chất thành phần của chất tẩy rửa.
Các biểu hiện có thể gặp phải khi ngộ độc chất tẩy rửa là gì?
- Đối với đường tiêu hoá: Đau rát, phồng rộp, trợt loét vùng họng miệng; Có thể buồn nôn và nôn; Đau bụng vùng thượng vị, mức độ tỷ lệ thuận với mức độ ăn mòn của hoá chất;
- Đối với đường hô hấp: Nếu hít phải hoá chất sẽ làm tổn thương đường hô hấp. Biểu hiện khó thở, thở không bình thường, nghe thấy có tiếng rít và co thắt. Cuối cùng dẫn đến suy hô hấp;
- Đối với hệ tuần hoàn: Vã mồ hôi, mạch nhanh, nhỏ lăn tăn. Người ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng có dấu hiệu sốc;
- Đối với hệ thần kinh: Rối loạn ý thức, nói nhảm, ly bì hoặc hôn mê. Đây là dấu hiệu nặng.
Xử trí như thế nào khi nhiễm độc, ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng?
- Bình tĩnh trấn an người bị ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng, nhất là trẻ nhỏ để nhận được hợp tác tốt hơn giúp bạn theo dõi các triệu chứng, cũng như xử trí các tình huống phát sinh;
- Tìm hiểu kỹ các thành phần của hoá chất, gọi hỗ trợ y tế và đọc đánh vần các thành phần, các chất có trong hoá chất để được tư vấn cụ thể;
- Kiểm tra vùng họng miệng của người bị ngộ độc hoá chất tẩy rửa gia dụng nếu đau rát, có vết trợt loét nghĩa là hoá chất có tính ăn mòn. Tiến hành súc miệng nhiều lần bằng nước sạch. Không tìm cách gây nôn mà cần hoà loãng hoá chất trong dạ dày để giảm kích thích bằng cách uống sữa tươi hoặc nước tới mức tối đa có thể (20 – 30ml/kg cân nặng). Uống từ từ từng ít một tránh kích thích gây nôn;
- Nhanh chóng liên hệ với cơ sở y tế hoặc gọi cấp cứu 115 đưa người bị ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt;
- Trường hợp có rối loạn ý thức hoặc người ngộ độc buồn nôn hoặc nôn tự nhiên phải đặt họ ở tư thế an toàn, sau đó gọi hỗ trợ y tế.
Chú ý những gì khi bị nhiễm độc, ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng?
- Xà phòng tắm kích thích niêm mạc đường tiêu hoá nên thường gây buồn nôn và nôn nhiều;
- Bột gặt có thành phần hoạt động bề mặt (cationic), hay quảng cáo là ion hoặc làm sạch vết bẩn có thể gây các triệu chứng nặng nề làm loét, thủng niêm mạc dạ dày;
- Chất tẩy rửa có Javen (Sodium Hypoclorit) gây bào mòn niêm mạc dạ dày do có tính acid;
- Không tự ý dùng than hoạt tính, nếu vào đường tiêu hoá những trường hợp này chúng sẽ bám vào các vết trợt, loét làm tình trạng viêm nặng nè hơn gây khó khăn cho đánh gia tình trạng của các chuyên gia y tế khi người bị nạn được đưa đến cơ sở y tế;
- Nếu người bị ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng buồn nôn hoặc nôn tự nhiên, hãy để họ nôn ở tư thế an toàn. Nếu tỉnh táo hoàn toàn có thể để họ trong tư thế ngồi. Uống ít nước hoặc sữa sau mỗi lần nôn để làm dịu thực quản, tránh sặc vào phổi;
- Khi người bị nhiễm độc, ngộ độc chất tẩy rửa gia dụng có dấu hiệu lơ mơ hoặc không tỉnh táo, không thực hiện uống sữa hoặc nước bởi nguy cơ sặc vào phổi rất cao. Cần gọi ngay cho cấp cứu 115 và đưa đến cơ sở y tế gần nhất.